Geçmişten günümüze…

Taksim'de bir cami yapılması düşüncesi günümüzden yaklaşık 150 yıl önceye dayanıyor. Islahat Fermanı'nın ardından Batı'dan gelen siyasi baskılar ve akabinde tarihte 93 Harbi olarak bilinen büyük savaşta Rusların zaferinden iki yıl sonra Taksim Meydanı'ndan gözüken Aya Triada adlı kilisenin inşasının bitmesi, bu kilisenin Ruslar tarafından yaptırılmış olması, yapısal büyüklüğü, kubbeli olması ve halkın o güne kadar alışık olmadığı çan sesleri gibi nedenlerle Müslüman ahali Taksim'de bir cami yapılmasını istiyordu.

Taksim Meydanı, İstanbul'un Türk ve İslam mimari abidelerinden mahrum bir köşesiydi. Demokrat Parti iktidarıyla birlikte Taksim'de bir cami inşa edilmesi fikriyle ilgili ilk girişim 1952 yılında gerçekleşti. Mevlana Ailesi'nden gelen tıp profesörü Feridun Nafiz Uzluk'un başkanlığındaki Anıtlar Derneği, İstanbul başta olmak üzere çok sayıda şehirde camiler yaptırmış bir dernekti. 1955'te derneğe, İstanbul Belediyesi'nin Taksim Camii için gerekli arsayı ayırdığı haberleri çıktı ancak proje hayata geçirilemedi. İkinci girişim, 1960'ların ortasında yaşandı. Girişimin öncüleri ise iş adamları oldu ve cami maket olarak hazır hale getirildi. 1965'te Başbakan Süleyman Demirel Taksim'de Ziraat  Bankası ve hazineye ait arazinin camii yapılması şartıyla Vakıflar Müdürlüğüne satılması kararı aldı. Fakat arsa tahsisi mahkeme kararıyla durduruldu. 1979'da Süleyman Demirel'in başbakanlığı döneminde bakanlar kurulu kararıyla Taksim'e cami yapılması kararlaştırıldı ancak 12 Eylül Darbesi ertesinde bakanlar kurulu kararı iptal etti.

1983'te ANAP iktidarıyla beraber Taksim'e cami yapma niyet ve gayreti tekrar gündeme geldi. Bugün, Taksim Camii'ni inşa ederek vakfeden Z. Altan Elmas ve kardeşlerinin (Cem Hakan Elmas, Ufuk Elmas, Atilla Elmas) İstanbul milletvekilleri olan babaları rahmetli Alaattin Elmas ve amcaları Hayrettin Elmas, dönemin Başbakanı Turgut Özal'a müracaat ederek Taksim'e cami yapma isteklerini dile getirdiler. O yıllarda henüz zamanı gelmedi denerek uygun bulunmamış olsa da bu arzu, aile büyüklerinden Elmas ve kardeşlerine bir miras olarak kaldı.

1991'de Taksim'e cami projesi iş adamı İbrahim Arslan başkanlığında kurulan Taksim Camii Kültür ve Sanat Vakfı ile yeniden gündeme taşındı. 86 kişilik vakıf meclisinde olan isimler: Recep Tayyip Erdoğan, Vehbi Koç, Rahmi Koç, Sabri Ülker, Sakıp Sabancı, Semiha Şakir, Şarık Tara, Osman Boyner, Ekmeleddin İhsanoğlu, Kemal Ilıcak, Asım Kocabıyık, Prof. Dr. Esat Coşan, İbrahim Cevahir, Tayyar Altıkulaç, Ahmet Kabaklı, Taha Akyol, Fuat Bol, Necati Özfatura'dır. Hemen harekete geçen Sanat Vakfı ve Vakıflar Müdürlüğü arasında bir protokol imzalandı. Protokol, arsayla ilgili planın düzeltilmesi için birlikte çalışılmasını ve yapılacak caminin mülkünün Vakıflar Müdürlüğü'ne bırakılmasını öngörüyordu. 1992'de Vakıflar Müdürlüğü, belediyeye planın düzeltilmesi için tekrar başvurdu ancak belediyeden cevap alınamadı.    

Yakın dönem…

27 Mart 1994 yerel seçimlerini Taksim'e cami sözü veren Recep Tayyip Erdoğan kazandı. Erdoğan, "Taksim'e cami iznini vereceğiz, temelini de Cumhurbaşkanı Demirel'e attıracağız" dedi. Erdoğan, Taksim'e yapmayı planladığı caminin yerini gösterirken de "İnşallah burasının temelini atmak bize nasip olur" diyerek tarihe not düştü.

1996 Refahyol İktidarı Başbakanı, Refah Partisi Lideri Necmettin Erbakan da "Yakında Taksim Camii'nin temelini atacaklar" dedi. Fakat tüm bu gayretler de çeşitli engellemeler ile karşılaştı, idari ve hukuki süreçlerle bir kez daha Taksim'e cami yapılamadı.

2002'de Ak Parti iktidara geldi ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan 2013'te Taksim Camii ve Topçu Kışlası'nın yapımı için tekrar harekete geçti ama 2013 Haziran ayında yaşanan Gezi Parkı olaylarıyla ülke gündemi değişerek Taksim Camii yapımı tekrar ertelendi.

2016'ya gelindiğinde yaşanan 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrası Türkiye yeni bir sürece girdi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Taksim Camii yapma hedefine kaldığı yerden devam etti. 19 Ocak 2017'de İstanbul İki Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'nun onayına kadar bu konuda bir adım atılamadı.

Taksim Camii, 15 Temmuz Darbe Girişimi'nin sonrasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 18 Temmuz'da Kısıklı'da darbe girişimine direnen Türk halkına hitabında "Taksim'e camii yapmanın da zamanı geldi" demesiyle tekrar gündeme geldi. Bu açıklamayı izleyen Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Z. Altan Elmas, Taksim'e cami yapma fikrinin hayali olduğunu ve tüm maliyetleri hayırsever olarak karşılamak üzere inşasını gerçekleştirmek istediğini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşma esnasında yanında bulunan dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'a mesaj yoluyla söyleyerek bu hayırlı gayrete talip oldu.

Geçmişten günümüze kadar çok sayıda hayır işine imza atan Elmas Ailesi, aile büyüklerinden miras olarak aldığı Taksim'e camii yapma düşüncesini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayıyla hayata geçirdi. Elmas Ailesi böylelikle 150 yıllık mazisi olan Taksim Camii'nin inşasını üstlenip vakfeden aile oldu. Dönemin Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, 10 Şubat 2017'deki açıklamasında projenin mimarının Şefik Birkiye olduğunu ve Sur Yapı'nın sahibi Elmas Ailesi'nin bu projenin inşaatını ve bedelini karşılayarak vakfedeceğini resmen duyurdu. Taksim Camii'nin sembolik temeli 2017 Şubat ayında atılsa da, Anıtlar Kurulu'nun sadece kontrollü el kazıları yaptırdığı caminin inşaatına 2017 Haziran'ında başlandı. İnşaat süreci ise dört sene süren Taksim Camii'nin açılışı Ramazan Bayramı'nın ilk günü planlanıyordu ancak Covid-19 tedbirleri nedeniyle ertelenerek 28 Mayıs 2021'de yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açılışını yaptığı ve ilk namazı kıldığı Taksim Camii, İstanbul ve İslam dünyasının önemli sembollerinden biri halini aldı.